پيام‌هاى پناه بخش آخر قرآن

مباحث و مسائل ذيل در اين گفتگو مطرح و بررسى گرديده است:

• سوره «ناس» یعنی مردم. به قول شادروان دکتر شریعتی قرآن با نام خدا یعنی «بسم الله» آغاز شده و با نام مردم ختم شده است. چرا دو سوره آخر قرآن با پناه بردن به خدا آغاز شده است؟
• سه سوره آخر قرآن با کلمه «قل» آغاز می‌شود: ناس، فلق و اخلاص، با فاصله کمی کافرون هم با قل (بگو) آغاز می‌شود که این ۴ سوره را «چهار قل» می‌گویند. منظور چیست و حرا فرمان بگو (قل) در ابتدای این سوره‌ها آمده است؟
• اسم سوره آخر قرآن ناس است، از طرفی ما واژه‌های انسان و انس را هم داریم، چه فرقی ناز با انس و انسان دارد؟
• ظاهراً انسان اسامی دیگری هم در قرآن دارد، مثل بشر و بنی‌آدم. ریشه معنایی این کلمات چیست؟
• در سوره ناس خدا را به سه صفت: ربّ‌الناس، ملک الناس، اله الناس نام می‌برد. چه تفاوتی در این عناوین وجود دارد و این تثلیث سه‌گانه چه پیامی دارد؟
• توسل به سه صفت خدا برای پناه بردن از «شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ الَّذِي يُوَسْوِسُ فِي صُدُورِ النَّاسِ» ذکر شده است، منظور چیست، این کلمات چه شرّی را معرفی می‌کند؟
• پناه بردن از دو دسته شرور ذکر شده است: «مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ». منظور از ناس معلوم است، جنه چیست!؟
• منظور از ربّ الفلق چیست و چرا پناه به چنین صفتی مطرح شده است؟
• پناه بردن از ربّ‌ الفلق از شرّ هر آنچیزی است که خدا خلق کرده است، مگر خدا شرّ هم می‌آفریند!؟
• دومین شرّی که در این آیه به آن پناه برده شده است شب تیره است یا شب موقعی که تاریکی‌اش فراگیر می‌شود یعنی چه؟ شب که هنگام استراحت است و خیر است، چرا باید از شرّ آن به خدا پناه برد؟
• سومین شرّ سؤال‌برانگیزتر است؛ «وَمِنْ شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِي الْعُقَدِ». مترجمان می‌گویند از زنان جادوگر، امروز که چنین جادوگری‌هایی نیست، دمیدن در گِره‌ها چه معنا دارد؟
• آخرین شرّی که ذکر شده، شرّ حسود است، آنگاه که حسادت ورزد، آیا واقعاً حسادت چنین امر مهمی است که مستقل ذکر شده و باید از شرّ آن به خدا پناه برد؟
• چه فرقی میان شرور سوره فلق با شرور سوره ناس وجود دارد که از هر دو باید به خدا پناه برد؟
• چه پیام‌ نهایی سوره‌های آخر قرآن به خصوص چهار سوره‌ای که با «قل» آغاز می‌شوند برای بشر دنیای امروز دارد؟