سازگارى ايرانى  

ناشر: مؤسسه انتشار
چاپ اول: ۱۳۴۵

۷۴ صفحه

... هر چند شرايط اقليمى و تاريخى ما، موجب زندگي كشاورزي يا ويژگيهاي فرهنگي، بردباري (انفعالي) شلختگى، وارهائي، زمين گيري، تك زيستي، تفرقه اجتماعي، ناامني، بي برنامگي، حال نگري، و نهايتاً سازگاري ايراني گرديد، ليكن انسان درست نشده است كه در گذشته زندگي كند. بلكه با شناخت گذشته، ميتواند به ساختن آينده اي بهتر بپردازد. ساختن آينده و تعيين سرنوشت يك ملت كهنسال چون ايران، كار يك روز و دو روز، راه يك قدم و دو قدم، و عمل يك نفر و دونفر نيست،... عوض كردن طرز فكر كهنه "زود و زور"، و اعتقاد و علاقه پيدا كردن به عمل "مستمر مجتمع طولاني" است.

خلقت ما چنان است كه "ذره بي انتها" باشيم و داراي امكانات لايتناهي، و قدرت تسخير و تسلط بر طبيعت. چون اين حقيقت را نمي دانستيم و مصمم و اميدوار نبوديم، مقهور گشتيم...

ولي علاوه بر آگاهي داشتن، تصميم گرفتن و تكان خوردن هم، لازم است؛ صرف توجه به گذشته و تصور آينده كافي نيست. آينده را بايد ساخت، از طريق ساختن خود. خود نيز در دنيا تك نيست. خودها بايد باهم شوند و باهم پيش روند.